به گزارش سرویس اقتصادی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ عیارسنجی میزان رشد اقتصادی نفتی و غیرنفتی سال جاری و اثرات آن بر بهتر شدن زندگی افراد است. در مواجهه با مردم، گزارش ها حاکی از این است که عموما از جانب آنها اینطور اظهار می شود که خبری از مواهب رشد اقتصادی در بهبود رفاه جامعه نیست و همچنان مشکلات شدید معیشتی آزاردهنده است و درآمدها کفاف زندگی را نمیدهد.
در این زمینه چرایی علت، مربوط به کارنامه تورم در اقتصاد ایران است. بر اساس آمار، از بهمن ماه سال ۱۳۹۶ تا بهمن ماه سال ۱۴۰۲ سطح عمومی قیمت ها به میزان ۴۴۶ درصد افزایش یافته است.
به عبارتی هر شهروند ایرانی برای خرید مجموعه ای از کالاها و خدمات منتخب طی پنج سال، با افزایش پنج برابری قیمت روبرو شده است. در سال ۱۴۰۲هرچند اقتصاد فعال از ابرتورم فاصله گرفته اما روند کاهشی نرخ تورم کاهنده شده و عموما در کانال ۴۰ درصدی نوسان داشته است که این عدد با توجه به کاهش درآمد سرانه ایرانیان در سالهای گذشته بسیار بالا است.
بنابراین،از بین رفتن قدرت خرید خانوارها نمی تواند با اعداد فعلی رشد اقتصادی پوشش داده شود. برآینده رشد اقتصادی دهه نود صفر بوده و برای بهبود وضعیت خانوارها باید رشد اقتصادی در اعداد بالا و قابل توجه استمرار داشته باشد.به عبارتی باید معادله رشد اقتصادی درایران تغییر یابد و بخش غیرنفتی بازیگراصلی گردد.
با این حال اخیرا مرکز آمار ایران گزارشی از رشد اقتصادی در تابستان سال‌جاری ارائه کرده است. براساس این گزارش، رشد اقتصادی در تابستان امسال معادل ۷.۱درصد اعلام شده که نسبت به سالهای گذشته، بالاترین رشد محسوب می‌شود. این موضوع در‌حالی بوده که دهه ۹۰، دهه رکود و خاموشی اقتصاد کشور تلقی شده و حالا پس از گذر از این دهه و تغییر سیاست‌های کلان پولی و بانکی دولت، شاهد رشد اقتصادی کشور هستیم.
از همین‌رو دراین گزارش به مقایسه رشد اقتصادی درسال‌های گذشته پرداخته‌ایم که مشروح آن را درادامه می‌خوانید. رشد اقتصادی یکی از اتفاقات مهم هر جامعه تلقی می‌شود. برهمین اساس اگرکشوری رویکردی خلاف این موضوع داشته باشد و در مسیرمنفی قدم گذاشته باشد، تبعات سنگینی برای خود خریده است.
این تبعات نه تنها موجب فلج شدن اقتصاد کشور می‌شود، بلکه عقب‌ماندگی آن کشور را درحوزه‌های مختلف به همراه خواهد داشت. ازهمین‌رو بی‌ثباتی اقتصادی و نارضایتی اجتماعی اوج گرفته و می‌تواند ضربات مهلکی را به جامعه وارد کند.
رکوردهای جدیدی از رشد اقتصادی
اقتصاد ایران در دهه۹۰ اوضاع نابسامانی را تجربه کرد اما پس از گذر از این دهه، دچار تحولی شده است. در واقع با روی کار آمدن دولت سیزدهم و آغاز فعالیت تیم اقتصادی دولت مردمی، وضعیت اسفبار اقتصادی به پایان رسید و فصلی جدید برای اقتصاد کشور آغاز شد.
تغییر سیاست‌ها و رویکردهای اقتصادی دولت موجب شد حالا اقتصاد کشور در وضعیت بهتری نسبت به قبل قرار گیرد و رکوردهای جدیدی از رشد را تجربه کند. براساس گزارشی که مرکز آمار ایران اخیرا منتشر کرده، نتایج حساب‌های ملی فصلی حاکی از آن است که محصول ناخالص داخلی(GDP) به قیمت ثابت سال۱۳۹۰، در تابستان سال‌جاری به رقم ۲۱۹هزار میلیارد تومان با احتساب نفت و همچنین به رقم ۱۸۵هزار میلیارد تومان بدون احتساب نفت رسیده.
این موضوع در‌حالی است که رقم مذکور در مدت مشابه سال گذشته، با رقم ۲۰۴هزار میلیارد تومان و بدون احتساب نفت، رقم ۱۷۷ هزار میلیارد تومان را به ثبت رسانده بود. در واقع این میزان تغییرات، خبر از رشد ۷.۱درصدی محصول ناخالص داخلی با نفت و رشد ۴.۲درصدی محصول ناخالص داخلی بدون‌احتساب نفت در تابستان سال‌جاری را می‌دهد.
نگاهی به درصد رشد رشته فعالیت‌ها
بررسی بیشتر گزارش‌های منتشر شده ازسوی مرکز آمار ایران، نشان می‌دهد که در تابستان امسال، رشته فعالیت‌های گروه کشاورزی رشد ۳.۲- درصدی را تجربه کرده است. این موضوع در‌حالی اتفاق افتاده که بی‌مهری‌های گسترده‌ای طی سالهای گذشته به بخش کشاورزی شده است.همچنین گفتنی است که در گروه صنایع و معادن، رشد ۸.۷درصدی را شاهد بوده‌ایم. در واقع این بخش شامل استخراج نفت خام و گاز طبیعی، صنعت، انرژی، ساختمان و معادن می‌شود.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که برخلاف بخش انرژی که تامین آب و برق را شامل شده و رشدی ۶.۳-درصدی را پشت‌سر گذاشته اما سایر بخش‌ها با رشد مثبت روبه‌رو بوده‌اند. استخراج نفت خام و گاز طبیعی در صدر این رشدها قرار داشته و به میزان ۲۵.۶درصد رشد کرده است.
همچنین بخش صنعت ۲.۶درصد، ساختمان ۲.۹درصد و سایر معادن ۱.۷درصد رشد داشته‌اند. گروه خدمات نیز که در این گزارش مورد توجه قرار گرفته و با رشد ۷.۵درصد مواجه بوده است.با این حال محاسبات فصلی در مرکز آمار ایران در قالب۱۸بخش اصلی و متشکل از ۴۲ رشته فعالیت انجام می‌شود.
بر همین اساس گروه کشاورزی شامل زیربخشهای زراعت، باغ‌داری و... خواهد شد. همچنین گروه صنایع و معادن نیز شامل زیربخش‌هایی نظیر استخراج نفت خام و گاز طبیعی، استخراج سایر معادن، صنعت، و همچنین ساختمان می‌شود. گروه خدمات نیز که از دیگر گروه‌های موجود در این طبقه‌بندی است، شامل زیربخشهای عمده و خرده‌فروشی، فعالیت‌های خدماتی است.
رکوردی که شکسته شد
نگاهی به رشد اقتصادی فصلی در کشور نشان می‌دهد که میزان رشد ۷.۱درصدی، بیشترین میزان ثبت شده در تابستان‌های هفت سال گذشته بوده است. این موضوع در‌حالی بود که رشد اقتصادی درتابستان سال‌گذشته تنها ۳.۴درصد و درتابستان سال۱۴۰۰رقم ۶.۳درصد بوده است.
همچنین گذری به زمان نشان می‌دهد که رشد اقتصادی در تابستان‌های دهه۹۰ اوضاع خوبی نداشته است؛ به‌طوری‌که در تابستان سال۱۳۹۹ رشد ۱.۷درصد، در تابستان۱۳۹۸ رشد ۸.۵- درصد، در تابستان۱۳۹۷ رشد ۱-درصد و در تابستان ۱۳۹۶ رشد ۵.۷درصد را پشت‌سر گذاشته‌ایم. همچنین این میزان رشد در تابستان۱۳۹۱ رقم ۱۰.۱- درصد را تجربه کرده است.
گزارش از عرفان عباسی
